İnternet dünyasının başlangıcından beri kullanılan ve internetin en temel teknolojisi olan Public IP diye isimlendirdiğimiz İnternet Protokol adresleri artık tükenmeye yüz tuttu.

1950’lerde ABD’de temelleri atılan, yıllar içinde gelişimini devam ettirip günümüzdeki halini 1989’da aldığı kabul edilir IPv4 adresleme mantığının. O zamanlar internet dünyasının bu kadar yaygınlaşacağı düşünülmedi ki tüm sistemin üzerine inşa edildiği IPv4 adres devrinin sonuna yaklaştık. 

Tabi ki bu durum internet dünyasının sonu geldiği anlamına gelmiyor. IPv4’ün yerini, çok daha fazla nümerik adres sunan, adres atamalarını kolaylaştıran ve ekstra ağ güvenlik önlemleri sağlayan IPv6 teknolojisi alacak.

Yalnız IPv4’den IPv6’ya geçiş teknik anlamda hiç de kolay bir iş değil.

IPv4 Nedir?

IPv4’ün açılımı Internet Protocol versiyon 4. IPv4, cihazların internete bağlanmasına olanak sağlayan en temel teknolojidir. Ne zaman bir cihaz internete bağlansa (PC, Mac, Notebook, Sunucu, iş istasyonu, cep telefonu vb.), o cihaza örneğin 193.44.110.167 gibi sadece o cihazın kullanabildiği, nümerik bir IP adresi atanır. İnternet üzerinden cihazlar arasında veri aktarımı iki cihazın IP adresleri ile birlikte ağ üzerinden gerçekleştirilir.

IP adresleri olmadan bilgisayarlar arasında iletişim ve veri aktarımı mümkün değildir. Yani IP adresleri internet alt yapısının temelini teşkil etmektedir.

IPv6 Nedir?

IPv4’ün geliştirilmiş hali olan IPv6, Internet Protocol’ünün altıncı revizyonudur. IPv6’in görevi de tıpkı IPv4 gibi internete bağlanan tüm cihazlara farklı, nümerik bir IP adresi atamaktır esasında. Fakat, IPv6’nın büyük bir farkı vardır, o da 128-bit adresleme algoritmasına sahip olması. 

Peki IPv4 adresleri neden bitiyor?

IPv4, 32-bit adresleme sistemini kullanıyor. Bunun anlamı ise şu, IPv4 toplamda 2^32 adet adresi destekliyor, yani yaklaşık 4,29 milyar. İnternetin icadında bu adreslerin asla bitmeyeceği, bu kadar cihaz olamayacağı düşünülmüş. Bu rakam çok fazla gibi gözükebilir fakat tüm bu 4,29 milyar adres farklı kurumlara da atanmış durumda.

IPv6 bu sorunu nasıl çözecek?

Daha önce de bahsettiğimiz gibi IPv6, 128-bit adresleri kullanıyor. Bu da demek oluyor ki 2^128 adet (daha kesin bir sayı vermek gerekirse 340.282.366.920.938.463.463.374.607.431.768.211.456 ) adresi destekliyor. Bu rakam çok ama çok fazla, hatta o kadar fazla ki adresleri göstermek için onaltılık sisteme ihtiyaç var. IPv6’da adres üretilirken decimal (gündelik hayatta kullandığımız onluk taban) yerine hexadecimal (on altılık taban) kullanılır. Yani IPv6’da bir IP adresinde harflere denk gelirseniz şaşırmayın. Özetle, interneti çok ama çok uzun bir süre işlevsel tutmaya yetecek kadar IPv6 adres var.

Madem öyle, neden hemen IPv6’ya geçmiyoruz?

IPv4 adreslerindeki azalma yıllar önceden tahmin edildi, bu yüzden geçiş planları son on yıldır hazırlanıyor. Fakat bu süreç çok yavaş ilerliyor, internet dünyasının çok küçük bir kısmı yeni protokole geçmiş durumda. Buna ek olarak IPv4 ve IPv6 paralel ağlar olarak çalışabiliyor ancak bu iki protokol arasında veri aktarımı için özel ağ geçitlerine ihtiyaç var.

Yeni protokole geçişin sağlanması için, yazılımların, altyapının ve internet sağlayıcıların daha gelişmiş teknolojileri destekleyecek şekilde değiştirilmeleri gerekiyor. Bu da para ve zaman demek.

IPv6’nın başka hangi artı özellikleri var?

• Veriler paket şeklinde iletilir. IPv6’da paket başlığı; yönlendiriciler tarafından daha hızlı bir şekilde işlenebilmeleri için sabit ve daha sade tasarlanmıştır. IPv6’da adres varyasyonu daha çeşitli olmasına rağmen paket başlığının IPv4’e göre daha küçük olmasından dolayı daha hızlıdır.
• IPSec (Internet Protocol Security) desteği IPv6’da yerleşik olarak gelmektedir. IPSec desteği sayesinde iletişim sırasında veri şifrelenerek daha güvenli hale getirilmektedir.
• IPv6’da ağ üzerinde adres atama sunucusu olmaksızın, ağa bağlı bütün cihazların adreslenmeleri mümkündür.
• IPv6 multicast özelliği sayesinde yoğun bant genişliği olan paketlerin birden fazla hedefe aynı anda iletimi sağlanmaktadır. Böylece ağ üzerinde oluşan bant genişliği azaltılabilmektedir. 
• Multicasting özelliği IPv4’te opsiyonken IPv6’da yerleşiktir.
• Yeterli IPv4 adresi olmaması sorunu NAT (Network Address Translation) metodu ile çözülmeye çalışılmıştır. IPv6 ise yeterli sayıda IP adresi bulundurmasından dolayı, NAT metoduna olan ihtiyacı ortadan kaldıracaktır. İnternete bağlanan her cihaz, NAT gibi bir aracı olmadan doğrudan birbirleriyle iletişime geçebilecektir. Dolayısıyla internet bağlantıları daha sağlıklı ve daha pratik olacaktır.